Friday, October 2, 2009

ေမ့သမီးနဲ႕ Stress


စာမေရးျဖစ္၊ စိတ္ကူးေပါက္ရာကဗ်ာေတြလည္းမေရးျဖစ္တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာသြားပါၿပီ။ အီးေမးပို႕ၿပီး ေမးၾကတဲ့ အကို၊ အမေတြ စိတ္ပူၾကတဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြအားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီရက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကိုယ့္အတြက္ စိတ္မပူေစခ်င္တာမို႕အားလံုးကိုေနေကာင္းပါတယ္ပဲ ေျပာမိပါတယ္။ စာမေရးျဖစ္တာက ေက်ာင္းစာေတြနဲက အလုပ္ရႈပ္ေနတာေၾကာင့္ေရာ၊ လက္ကစာရိုက္လို႕အဆင္မေျပတာေၾကာင့္ေရာပါ။ ျမန္မာလိုရိုက္ရတာပို ပင္ပန္းပါတယ္။ ေက်ာင္းကအိမ္စာေတြေတာင္ စာရြက္ေပၚမွာအရင္ခ်ေရးၿပီးမွပဲ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတင္ျဖစ္ေတာ့တာ။ အရင္လိုကြန္ပ်ဴတာေပၚမွာတန္းေရး၊ အေခါက္အခါခါျပင္လို႕အဆင္မေျပေတာ့။

ဒီရက္ပိုင္းစိတ္ကတက္လိုက္ က်လိုက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေတာ္ၾကာေန ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ဒီစာသင္ႏွစ္မွာ အေကာင္းဆံုး လုပ္ဖုိ႕အားတင္းလိုက္၊ ေတာ္ၾကာကိုယ့္က်န္းမာေရးနဲ႕စိတ္ဓါတ္က်လိုက္၊ ေတာ္ၾကာအိမ္ကိုလြမ္းလိုက္ တခါတခါ လည္းလုပ္ခ်င္တာမ်ားၿပီး ခႏၶာကိုယ္ကမလိုက္ႏိုင္ဆိုေတာ့ stress ေတြပိလိုက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ သီခ်င္းေတြဖြင့္၊ လိုက္ဆိုလည္း တခါတေလက်ကိုယ့္ကုိယ္ကုိယ္ထိန္းလို႕မရဘူးျဖစ္ေနပါတယ္။ ကိုယ္နဲ႕အခု Core Module အတြက္ အတူလုပ္ရတဲ့ Group Mate ၂ေယာက္က ကိုရီးယားအမ်ိဳးသား David ရယ္၊ Cambodian သူ Lanet ရယ္ပါ။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ Lanet ကလည္းသူေနေနတဲ့အိမ္မွာ အသစ္ေရာက္လာတဲ့ Vietnam သူ ဂ်ဴနီယာမေလးနဲ႕ အဆင္မေျပပါဘူး။ အဲဒီေကာင္မေလးကို လူတိုင္းကသိပ္မၾကည္ဘူးျဖစ္ေနတာပါ။ ေက်ာင္းမွာေတာင္မွ သူကေတြ႕တဲ့သူတိုင္းကိုအကူအညီေတြေတာင္း၊ စာေတြေမးနဲ႕။ စာေမးတာ၊ ကူညီရတာအေၾကာင္းမဟုတ္ေပမယ့္ ကိုယ့္မကူညီႏိုင္တဲ့အခ်ိန္မွာ လူမႈေရးနားမလည္ဘဲ အတင္းကာေရာတြန္းတိုက္ေတာင္းတဲ့အကူအညီမ်ိဳးက် စိတ္ညစ္ရပါတယ္။ စေရာက္လာကာစကေတာ့ ကိုယ္ကလည္းနဂိုကမွသူမ်ားကမေျပာခင္ ကူညီခ်င္တဲ့သူဆိုေတာ့ ကိုယ္လဲေတာ္ေတာ္ဒဏ္ခံလိုက္ရပါေသးတယ္။ ဒါေတာင္မွ ကိုယ့္ဆီကိုသူဖုန္းဆက္တဲ့အခ်ိန္ ည၁၁နာရီေလာက္ ကုိယ္ကမအိပ္ေသးေတာ့ သိပ္ျပႆနာမရိွလွဘူးေပါ့။ တခ်ိဳ႕လူေတြကိုေတာ့ ည၁၂နာရီေလာက္ အိမ္တံခါးသြားေခါက္တာမ်ိဳး၊ သူ႕အိမ္စာေတြကို ရွင္းျပရံုမကပဲအစအဆံုးေရးခိုင္းတာမ်ိဳးအထိ ခိုင္းတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ကိုယ္က်ေတာ့ ကိုယ့္က်န္းမာေရးအေျခအေနကို တေက်ာင္းလံုးသိေနေတာ့ ကိုယ့္ကိုသူအဲေလာက္ေတာ့ မခုိင္းရဲဘူးထင္ပါတယ္။ ဒါေတာင္မွေတြ႕ရာေနရာမွာ နာမည္အက်ယ္ႀကီးေအာ္ၿပီး အနားေရာက္လာတတ္ေသးတာ။ အံ့ၾသဖို႕ေကာင္းတာက လူေတြ႕တုိင္းသူ႕မွာေမးစရာ၊ အကူအညီေတာင္းစရာ တခုရိွေနတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွလည္းသူမ်ားအဆင္ေျပမေျပမေမးဘဲ ေပးသမွ်အကူအညီကိုလည္း သူမွာ ဒီလိုရပိုင္ခြင့္ရိွသလို ယူသြားတာပဲ။ ၾကာေတာ့ ကူညီရတဲ့သူေတြကေအာင့္သက္သက္ျဖစ္လာတာေပါ့။ တျခားသူေတြအတြက္ ေရွာင္လို႕ရေနေသးေပမယ့္ တအိမ္တည္းေနရတဲ့ Lanet ခမ်ာေတာ့ ဒီဒုကၡေတြကိုခံစားေနရတာေပါ့။ မနက္အေစာႀကီးသူ႕အခန္းတခါးေခါက္၊ မဖြင့္မခ်င္းနာမည္အက်ယ္ႀကီးေအာ္ေခၚ၊ တအိမ္လံုးမွ်ေပးရတဲ့ Utility Bill မွာ ၃က်ပ္ေလာက္ပိုေပးရမွာကို ပတ္ျပႆနာရွာဆိုေတာ့ သူေတာ့ စိတ္အညစ္ႀကီး ညစ္ရတာ။ တျခားအတူေနတဲ့ေက်ာင္းသူ၂ေယာက္ကလည္း အဲဒီတေယာက္နဲ႕ျပႆနာျဖစ္ထားတယ္တဲ့ေလ။ Lanet ကသေဘာေကာင္းတဲ့သူဆိုေတာ့ ထုတ္မေျပာတဲ့အခါ သူ႕ကိုပဲအၿမဲခဏခဏလာရွာေနေတာ့တာေပါ့။ အခုက်ေတာ့ သူတို႕နဲ႕အတူေနတဲ့ Mexican မေလးက သူအိမ္ေျပာင္းေတာ့မယ္တဲ့။ ေက်ာင္းကိုေျပာၿပီး ကၽြန္မတို႕ ၀င္းထဲမွာပဲ အခန္းလြတ္ရိွတဲ့အိမ္တလံုးကိုေျပာင္းတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တအိမ္လံုးမွာ Lanet ကသူ႕ကိုအခ်စ္ဆံုးဆိုေတာ့ အရမး္ကို၀မ္းနည္းေတာ့တာေပါ့။ သူေျပာင္းေတာ့မယ္ဆိုမွ သူလည္းဒီလိုခံစားေနရတဲ့အေၾကာင္းကို Lanet ကသူ႕ကို ေျပာျပေတာ့ အဲဒီMexican မေလးလည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရွာေရာ။ ေစာေစာကတည္းက သူတုိ႕အားလံုးဒီလို ခံစားရတယ္ဆိုတာသိခဲ့ရင္ ဒီဂ်ဴနီယာမေလးကိုဘယ္လိုကိုင္တြယ္ရမလဲဆိုတာ ေက်ာင္းနဲ႕တိုင္ပင္ၿပီး သူတို႕တခုခု စဥ္းစားခဲ့မိမွာပဲေလ။ အခုေတာ့ Lanet လည္းခ်စ္တဲ့သူငယ္ခ်င္းနဲ႕ခြဲေနရမယ့္အျပင္ ဟိုတေယာက္ျပႆနာကလည္း မေအးေသးဘူး။ ကိုယ္တုိ႕အားလံုးက ေနာက္ဆံုးႏွစ္တင္ရမယ့္ စာတမ္းအျပင္ရိွေနတဲ့ Module requirement ေတြနဲ႕ အားလံုး စိတ္ပင္ပန္းေနၾကတာပါ။ အဲဒီ Mexican မေလးဆိုလာမယ့္ႏို၀င္ဘာေက်ာင္းကလုပ္မယ့္ GPPN Student Conference အတြက္ Committee Chairman ဆိုေတာ့ပိုပင္ပန္းပါတယ္။ ကိုယ္ေတာင္မွ Administrative တာ၀န္ပဲ ယူထားတာေတာင္ အခန္းျပင္ဆင္ဖုိ႕၊ ေငြေရးေၾကးေရးကိစၥေက်ာင္းကို စကားေျပာရတာတို႕၊ Fund raising အတြက္ ကူစဥ္းစားရတာ၊ ထြက္သြားတဲ့ Administrative member ေတြေနရာမွာ ကူညီဖုိ႕ Volunteer ရွာရတာ၊ တျခားျပင္ဆင္ရတာတို႕အတြက္ အရမ္းကိုစိတ္ပင္ပန္းရတာပါ။ ဒါေတာင္မွကိုယ္ကေခါင္းေဆာင္ေနရာမဟုတ္ပါဘူး။ Mexican သူေလးက ေျပာပါတယ္။ သူဒီတာ၀န္ေတြယူထားၿပီး အခ်ိန္တန္အိမ္ျပန္လာလို႕သူ႕ကိုျပႆနာတခုက ထပ္ဆီးႀကိဳေနဦးမယ္ဆိုရင္သူၾကာရွည္ဒီဒဏ္ကိုခံႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ အိမ္အသစ္ကိုေျပာင္းတာဟာ သူ႕ရဲ႕အိမ္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းနည္းေပါ့။ Lanet ကို David နဲ႕ကိုယ္ကလည္းအိမ္ေျပာင္းပါလားလို႕ အႀကံေပးေတာ့သူကအဲဒီလိုမလုပ္ခ်င္ဘူးတဲ့။ သူပါေျပာင္းလိုက္ရင္ အဲဒီေကာင္မေလးပိုစိတ္မေကာင္းျဖစ္လိမ့္မယ္တဲ့။ အခု Mexican မေလးေျပာင္းတာေတာင္ သူသိေတာ့ သူေၾကာင့္ေျပာင္းတယ္ဆိုတာသိပံုပဲတဲ့။ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနတယ္တဲ့။ တကယ္ေတာ့ Lanet ကတကယ့္ကိုစိတ္ထားျဖဴစင္တာပါ။ အဲဒီေကာင္မေလးေၾကာင့္စိတ္ညစ္ေနရတာေတာင္ သူ႕အတြက္ေတြးေပးေနတုန္းပဲ။ အဲဒီဂ်ဴနီယာေကာင္မေလးက သူပထမေနတဲ့အိမ္မွာ အဆင္မေျပလို႕ သူတို႕အိမ္ကို ေျပာင္းလာတာေလ။ အဲဒီေတာင္သူကပါထပ္ၿပီး ေက်ာင္းကိုComplaint လုပ္လို႕အဲဒီေကာင္မေလး ေျပာင္းရရင္ျဖစ္ျဖစ္၊ တခုခုအဲဒီေကာင္မေလးကိုျဖစ္သြားရင္ သူတသက္လံုးစိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနရေတာ့မွာတဲ့။ သူသိပ္သေဘာေကာင္းလြန္းလို႕လည္း ဟိုကေရာင့္တက္တာျဖစ္မွာ။ ကိုယ္ကေတာ့အခုရွင္းရွင္းပဲ။ ပါတ္ေျပးတာေပါ့။ ေတြ႕ရင္ ေရွာင္တယ္ေလ။ စိတ္ေကာင္းမေမြးႏိုင္ဘူးေျပာလည္းခံရေတာ့မွာပဲ။ ကိုယ္စိတ္ညစ္မခံႏိုင္ဘူးေလ အခုအခ်ိန္မွာ။

ဒီေန႕ကိုယ္တို႕ Group ဆံုၾကေတာ့စာအေၾကာင္းမေဆြးေႏြးဘဲ ကိုယ့္ျပႆနာေတြကိုယ္ေျပာၾကၿပီး ဘယ္လိုေျဖရွင္း ၾကမလဲ။ အဓိကကေတာ့ Stress ရလာရင္ ဘယ္လို manage လုပ္မလဲေျပာၾကတာပါ။ ကိုယ္ကေတာ့ သီခ်င္းဆိုတယ္လို႕။ သီခ်င္းေတြဖြင့္ၿပီးလိုက္ဆိုတာေပါ့။ ဆိုတာမွဟိုၿမိဳ႕မၿငိမ္းတုိ႕၊ နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္တို႕ သီခ်င္းေတြကအစ၊ အခု ဟစ္ေဟာ့အထိ အကုန္ေအာ္တာပဲ။ David ကေတာ့ Classical သီခ်င္းေအးေအးေလးေတြ နားေထာင္တယ္တဲ့။ ကုိယ္ကေတာ့အရင္တုန္းကအစားေကာင္းေကာငး္စားရရင္ Stress တ၀က္ေပ်ာက္တာပဲလို႕။ အခုကေတာ့ ဆားမပါဘဲစားရမွေတာ့ ဘာမွမွစားမေကာင္းတာ။ အဲဒီမွာတင္ Stress က၂ဆျဖစ္ေနၿပီဆိုေတာ့ ရယ္ၾကတယ္ေလ။ တကယ္ေျပာတာ။ အရင္တုန္းကဆို က်န္တာေတြအသာထား စားခ်င္တာစားရရင္ကို လူကေပ်ာ္ ေနတာ။ အခုက်ေတာ့။ အဲဒါနဲ႕ Lanet ကိုကိုယ္ကအႀကံေပးတယ္။ ေစ်း၀ယ္ထြက္ၿပီး အ၀တ္အစားအသစ္၀ယ္ရ ေအာင္လို႕။ ၿပီးေတာ့ နားဆြဲတို႕၊ ကလစ္တို႕လို အလွအပပစၥည္းေလးေတြေလွ်ာက္၀ယ္၊ စိတ္ကူးေပါက္ရင္ အလွျပင္ ရတာလည္း စိတ္ကိုေပါ့ေပါ့ပါးပါးျဖစ္ေစတာပဲလို႕။ အဲဒါလည္း ကိုယ္လုပ္ၾကည္႕တာေတြေပါ့။ အရင္တုန္းကဆို ကိုယ့္ကိုအေမက နားဆြဲဆင္ခ်င္တာအရမ္း၊ ကိုယ္ကကိုယ့္ကိုကိုယ္မိန္းကေလးကို လွလွပပ၊ ႏြဲ႕ႏြဲ႕ေနွာင္းေႏွာင္း သိပ္မရိွဘူးထင္ေတာ့ အဲဒါမ်ိဳး၀တ္လိုက္ရင္ အေျခာက္ႀကီးနဲ႕တူတာပဲလို႕ထင္တယ္။ အဲဒါနဲ႕ပဲ ၀ယ္ျဖစ္တဲ့ကလစ္တို႕၊ ေခါင္းစည္းတုိ႕၊ ဘီးကုပ္တို႕ေတာင္အၿမဲပဲ အိမ္မွာပံုေနၿပီးမသံုးျဖစ္ဘူး။ အခုေနာက္ပိုင္းက် တခါတေလ အျပင္ထြက္ျဖစ္တဲ့အခါ စိတ္ကူးေပါက္ရာေလးေတြ မ်က္စိထဲျမင္တာေတြေလွ်ာက္၀ယ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုကုိယ္အလွဆင္ ၾကည္႕မိပါတယ္။ ရယ္ေတာ့လည္းရယ္ရသား။ မ်က္ႏွာကေဆးေၾကာင့္ေဖာင္းေန၊ တခါတေလနားကပ္အႀကီးႀကီး ေတြနဲ႕ ဆိုေတာ့ ျမင္တဲ့သူကေတာ့ရယ္ခ်င္မွာပဲ။ (ေဆးေသာက္ၿပီးေတာ့ ႏႈတ္ခမ္းေမႊးေတာင္ ထြက္လာေသးတယ္။ ဟိ။) ကိုယ္ကေတာ့ ေပ်ာ္သလိုေနေနတာပဲ။ Lanet ကေတာ့ ေစ်း၀ယ္ထြက္မယ့္ အႀကံကုိေနာက္ေရႊ႕ထား ၾကရေအာင္တဲ့။ အခုေလာေလာဆယ္တျခားနည္းေတြႀကိဳးစားၾကတာေပါ့တဲ့။ လကုန္ရက္ဆိုေတာ့ ၂ေယာက္စလံုးရဲ႕Bank account ေတြေျခာက္ေနၿပီေလ။ အဲဒါနဲ႕ပဲငါျပန္ၿပီး ၾကက္ေတာင္ရိုက္ဖို႕ ႀကိဳးစားၾကည္႕မယ္။ အျပင္းအထန္ႀကီးမရေသးေပမယ့္ နည္းနည္းစီစၾကည္႕တာေပါ့လို႕။ နင္လည္း ငါနဲ႕ၾကက္ေတာင္ လာရိုက္လို႕ သူ႕ကိုေျပာရတယ္။ Lanet ရဲ႕ Stress ေလွ်ာ့ခ်နည္းကလည္းတမ်ိဳးပဲ။ တေန႕လံုးအစာမစားပဲေန တယ္တဲ့။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ လူကအားမရိွဘဲေဒါသနည္းတယ္တဲ့။ သူေျပာတာပဲ။ ကိုယ္ကေတာ့ အဲဒီနည္းကို တသက္လံုးလုပ္ျဖစ္မယ္မထင္ဘူး။
ဘေလာ့မေရးျဖစ္တာၾကာၿပီး ေလာေလာဆယ္ဘာမွလည္း ေရးစရာမရိွတာမို႕ စိတ္ကူးေပါက္ရာေတြပဲ ခ်ေရးလိုက္ေတာ့တယ္။ ဖတ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ္တိုင္ေရာ Stress ဘယ္လိုေလွ်ာ့သလဲဆိုတာ ေ၀မွ်ခဲ့ပါဦးေနာ္။